Róumi
Rubus ulmifolius
Rosaceae
Àutri noum : Roumìo, Roumese, Ròumi, Roumias, Bartas.
Noms en français : Ronce à feuilles d'orme, Mûrier.
Descripcioun :Sara baiado dins quàuqui tèms.
Usanço :« Pèr la gorjo, lou raumas, s’emplegavo fouorço lou róumi. La tisano de róumi, acò, èro sacra sito qu’avias mau de gousié, qu’avias l’angino. Iéu, aussito qu’aviéu mau de gousié, allez ! anàvou vite cerca uno pougnau de fueio de róumi fresco. Perqué d’acò n’i’a tout l’an, toumbon quàsi pas la fueio » (Parla de Castelano-04-J.-L. Domenge, op.cit.).
Port : Aubret
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Pancaro entresigna
Cicle bioulougico : Pancaro entresigna
Gènre : Rubus
Famiho : Rosaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Ribiero
- Baragno
Estànci :
Pancaro entresigna
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Rubus ulmifolius Schott, 1818
(= Rubus discolor )
Coutelas(-d'Alemagno)
Iris germanica
Iridaceae
Nom en français : Iris d'Allemagne.
Descripcioun :Aquéu coutelas, naturalisa desempièi de tèms, èi lou mai coumun que siegue. Se recounèis eisadamen à si flour d'un poulit vioulet prefouns. Èro planta dins li jardin d'Alemagno à l'Age-mejan.
Usanço :Lou rizoumo, empouisounant fres, sarié bon contro lou tussi en poudro. Lou fau ramassa, pela e lou bèn faire seca avans que de se n'en servi. Es utilisa peréu pèr se lava li péu de tèsto o chivu s'amas mies. Li flour soun diuretico.
Port : Erbo
Taio : 30 à 80 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Iris
Famiho : Iridaceae
Ordre : Aspargales
Coulour de la flour :
Vióuleto
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 5 à 8 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca (Si)
Autour basso e auto : 0 à 800 m
Aparado : Noun
Mars à mai
Liò : Escoumbre e proche dis oustau
- Muraio
- Roucas
- Tepiero roucaiouso
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Óurigino pas couneigudo
Ref. sc. : Iris germanica L., 1753